موساد

پیدایش موساد

سازمان جاسوسی اسرائیل توسط رژیمی به ‏وجود آمده است که با هیچ ‏یک از خصوصیات اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و نظامی محیط اطراف خود قابل تطبیق نیست و اسرائیل در منطقه خود صد در صد بیگانه است اما این بیگانگی و غربت که قاعدتاً برای هر نظام سیاسی، یک عامل منفی و بازدارنده تلقی می‏ شود، هیچ ‏گاه مانع روند رو به رشد و حرکت فراگیر موساد نشده است.

موساد یا سازمان زیرزمینی یهود، نام اختصاری یک عبارت 5 کلمه ‏ای عبری است. موساد در حقیقت شکل تکامل یافته پلیس مخفی اسرائیل و نتیجه ادغام و ترکیب سازمان‏ های مخفی و پراکنده‏ ای ‏است که از ده‏ ها سال پیش و اوائل جنگ جهانی دوم به نفع یهودیان و برعلیه مخالفان این نژاد فعالیت می ‏کرده‏ اند.‏

دولت اسرائیل مأموریت گردآوری اطلاعات، تجزیه و تحلیل اطلاعات و انجام عملیات مخفیانه ویژه در خارج از خاک اسرائیل را، به عهده موساد واگذار نموده‌ است. «سازمان اطلاعات اسرائیل» در سال 1951 وقتی که برای اولین بار به صورت رسمی اعلام موجودیت کرد، این اسم را به یدک کشید. گفتنی‌ است که دفتر اصلی موساد در تل آویو است.

لوگوی سازمانی «سازمان اطلاعات و وظایف ویژه اسرائیل» یا به اختصار «موساد»

جایگاه سازمانی موساد در اسرائیل

با توجه به تعدد سازمان‏های جاسوسی رژیم صهیونیستی، رهبری این رژیم تصمیم گرفت که سازمان ویژه ‏ای ‏برای هماهنگی میان فعالیت‏ های این سازمان‏ها ‏تأسیس کند. این سازمان «دژ مستحکم برای خدمت به اسرائیل» نام گرفت و مسئولیت تأسیس آن به روفین شیلواح واگذار شد. نامبرده کسی بود که پس از تشکیل موساد، رسماً ریاست آن را عهده دار شد.

با توجه به گزارشی که در سال 1996 منتشر شد، شمار کارکنان موساد به 1200 تا 1500 نفر از جمله 500 افسر می‏ رسید و هرکدام از آن‏ها در سن 52 سالگی بازنشسته می ‏شدند. موساد شبکه گسترده ‏ای ‏از مزدوران در سراسر دنیا در اختیار دارد و هم اکنون بیش از 35 هزار عضو (20 هزار کارمند و بقیه موقتی) دارد.

دیوید بن گوریون (1886 - 1973) نخستین نخست وزیر رژیم صهیونیستی و بنیانگذار یکی از بزرگترین سازمان های جاسوسی دنیا، در 13 دسامبر 1949 فرمان تشکیل «موساد» را صادر نمود.

شاخه های اطلاعاتی- عملیاتی موساد

موساد دارای چند شاخه اصلی است که هرکدام از آن‏ ها مأموریت خاصی دارد. می‏ توان گفت که مأموریت این شاخه ‏ها ‏به ترتیب ذیل است:

• جمع آوری اطلاعات
• دسته بندی داده‏ ها
• بررسی و ارزیابی این اطلاعات
• نظارت و جاسوسی
• عضوگیری و اجرای عملیات در خارج از فلسطین از جمله قتل و تصفیه مخالفان
• بخش ویژه فیلم برداری، جعل، رمزیابی و دستگاه‏های ارتباطی
• بخش ویژه آموزش و برنامه ریزی و افزایش کارایی کارکنان موساد
• بخش ضداطلاعات و نفوذ نیروهای غیرخودی
• بخش عملیات

شاخه عملیاتی موساد

بخش عملیات، مهم‏ترین ‏ شاخه موساد محسوب می‏ شود و ماموریت آن سازمان‏دهی فعالیت جاسوسان و مزدوران این سازمان در گوشه و کنار جهان است. هم‏چنین‏‏‏ یکی نیروی خارجی دیگر موسوم به «عل» به معنی عالی رتبه وجود دارد که کار آن جمع‏ آوری اطلاعاتی از داخل آمریکا درباره کشورهای عربی است و سفرها و دیدارهای هیأت‏ های سیاسی را کنترل می‏کند.

مهم‏ترین ‏و خطرناک‏ترین این یگان ‏ها؛ ‏یگان «دوفدوفان» است. این یگان آموزش ‏های نظامی و روانی مخصوصی می‏ بینند و اعضای آن به قاتلانی حرفه‏ ای ‏که کشتار و قتل نزد آنان بسیار آسان و مثل آب خوردن است، تبدیل می‏ شوند.

داریوش رضایی نژاد دانشمند هسته ای 35 ساله ایرانی که در یکم مرداد 1390 در مقابل چشمان همسر و دختر خردسالش توسط عوامل موساد ترور شد. اشپیگل (پر فروش ترین نشریه آلمان) به نقل از یک مقام اطلاعاتی اسرائیل ترور رضائی نژاد را اولین اقدام جدی رئیس جدید موساد «تامیر پاردو» اعلام کرد. (منبع:اشپیگل)

کمیته وادات

موساد دارای یک کمیته دیگر موسوم به «وادات» است که کار آن هماهنگی سری با خارج و داخل اسرائیل می‏ باشد و به‏ صورت هفتگی نشستی برگزار می‏ کند. رئیس وادات همان رئیس موساد است که همکارانش او را مامون صدا می‏ کنند. اما اعضای کمیته وادات عبارتند از:

• مدیر سازمان اطلاعات نظامی موسوم به «آمان»
• مدیر سازمان اطلاعات داخلی «شین بت»
• مدیر سازمان امنیت عمومی «شاباک»
• مدیر مرکز مطالعات و برنامه ریزی وزارت امور خارجه (این مرکز در زمینه جاسوسی سیاسی یا دیپلماتیک تخصص دارد).
• مدیر بخش عملیات ویژه پلیس موسوم به «ماتام»
• مشاوران خصوصی نخست وزیر در امور سیاسی، نظامی، امنیتی و مبارزه با تروریسم

عملیات های موساد

از جمله عملیات های موساد می توان به این موارد اشاره کرد:

1. ربایش و انتقال یکی از رهبران نازی به نام «آدولف آیشمن» از آرژانتین به اسرائیل. این عملیات سال 1962 رخ داد. آیشمن پس از انتقال به اسرائیل، محاکمه و اعدام شد.
2. ربایش و انتقال مخفیانه مردخای وانونو در کشور ایتالیا توسط کماندوهای ویژه موساد در سال ۱۹۸۶ به دلیل افشای اطلاعات محرمانه کشور اسرائیل مبنی بر ساخت بمب اتم در نیروگاه اتمی دیموناربودن.
3. دستگیری عبدالله اوجالان رهبر حزب کارگران کردستان در سال ۱۹۹۹ میلادی در عملیاتی مشترک به همراه سیای آمریکا و سازمان اطلاعات و امنیت ملی ترکیه (میت)
4. ترور شیخ احمد یاسین رهبر معنوی سازمان حماس در تاریخ ۲۲ مارس ۲۰۰۴. قابل ذکر است این قتل واکنش‌های جهانی را برانگیخت و در این راستا رأی‌گیری برای صدور قطعنامه‌ای در شورای امنیت نیز انجام گرفت که با ۱۱ رای موافق ۳ رای ممتنع و وتوی آمریکا از تصویب بازماند.
5. ترور عبدالعزیز رنتیسی رهبر جدید سازمان حماس به همراه دو تن از همراهانش، در حمله ای دیگر در کمتر از یک ماه بعد از قتل شیخ احمد یاسین.
6. بمب گذاری در خودروی عزالدین شیخ خلیل (عضو بلندپایه حماس) در ماه سپتامبر سال ۲۰۰۴، در شهر دمشق در کشور سوریه که منجر به قتل وی و زخمی شدن ۳ تن دیگر شد.
7. ترور محمود المبحوح از اعضای ارشد حماس در امارات
8. ترور چند تن از دانشمندان هسته ای ایران در سال‌های اخیر
9. ترور رهبر سازمان سپتامبر سیاه
10. ترور رهبر جهاد اسلامی (دکتر فتحی شقاقی) در اکتبر 1995 در شهر مالتا. این عملیات‏ ‏از جمله عملیات‏ هایی ‏است که به عنوان موفقیت در پرونده موساد ثبت و ضبط گردیده است.