حجاب در دین یهود

جایگاه حجاب در دین یهود

دین یهود، در مسئله ی حجاب، به سخت گیری و شدت عمل شهرت دارد. همه مورخان از حجاب سخت زنان یهودی سخن گفته ‏اند.[1] ویل دورانت، نویسنده معروف مجموعه «تاریخ تمدن» می‏گوید: گفت‏ و گوی علنی میان مردان و زنان، حتی بین زن و شوهر از طرف فقهای دین ممنوع گردیده بود..‌. دختران را به مدرسه نمی‏ فرستادند و در مورد آنها کسب اندکی علم را چیز خطرناکی می‏ شمردند. با این‌همه تدریس خصوصی برای دختران و زنان مجاز بود.[2]

در تفسیری دیگر بیان شده که چون محیط فعالیت زن، در خانه او بود، این ترس وجود داشت که اگر زن، وقت و نیروی خود را صرف تحصیل علم کند، ممکن است به امور خانه‌داری نرسد.[3] زندگی جنسی یهودیان، با وجود تعدد زوجات، به طرز چشم گیری، خالی از گناه و فساد بود. با اِعمال محدودیت های شدید و سخت گیری های زیاد، زنان یهودی، به دوشیزگانی محجوب، همسرانی کوشا، مادرانی پُر زایمان و امین تبدیل شده بودند و از آنجا که زود ازدواج می‏کردند، فحشا و فساد در جامعه یهودی به حداقل ممکن کاهش پیدا ‏کرده بود.[4]

میزان حجاب در شریعت یهود

از مفاهیم مندرج در آیه 18 باب 5 سفر اعداد و همچنین حکم تلمود[5] استنباط می شود که زنان یهودی ملکف اند موی سر خود را از نامحرم بپوشانند و مردان مکلفند پوشش لازم را برای زنان تهیه نمایند. علاوه بر پوشش سر، در تورات واژگانی مثل چادر، نقاب، «برقع و پوشش» نیز در مسئله حجاب وارد شده است.

حداقل حجاب برای دختران مجرد پوشش موی سر هنگام برگزاری نماز و خواندن دعا، پوشاندن دست ها تا زیر آرنج و پاها تا کمی زیر زانو می باشد. زنان متاهل یهودی ملزم به رعایت پوشش موی سر در مقابل افراد نامحرم، پوشاندن دست ها حداقل تا زیر آرنج و پاها تا حد مچ پا میباشد.

استفاده از چادر و برقع و روبند، تفکیک و جدا بودن محل عبادت زنان از مردان در کنیسه، ناشایسته شمردن اشعاری که در تمجید زیبایی زنان سروده شده، و در انتهاء حکم به سخنرانی و خطابه توسط زنان از پشت پرده، همگی بیانگر کیفیت شدید حجاب نزد یهودیان است. موید این سختگیری دینی، ممنوعیت فعالیت‌ زنان در امور اجتماعی و مجاز نبودن به اخذ مشاغل اجرایی و قضایی است.[6]

مجازات مادی عدم رعایت حجاب

نپوشاندن موی سر، خلافی بود که زن را مستوجب طلاق می‏ساخت.[7] در حکم سخت‏گیرانه تلمود، اگر رفتار زن زشت و قبیح باشد، شوهر حق دارد او را بدون پرداخت مهریه طلاق دهد و زنانی که در موارد زیر به رفتار و کردار آنها اشاره می‏شود، ازدواجشان باطل است و مبلغ مهریه به ایشان تعلّق نمی‏گیرد:

الف)زنی که از اجرای قوانین دینی یهود سرپیچی می‏کند، برای مثال، بدون پوشاندن سرِ خود، به میان مردان می‏رود؛

ب) زنی که با هر مردی از روی سبک‌سری به گفت‏وگو می‏پردازد؛

ج) زنی که در حضور شوهر خود، به والدین او دشنام می‏دهد؛

د) زنی که صدای خود را بالا می برد و در خانه با شوهر خود با صدای بلند درباره امور زناشویی صحبت می‏کند و همسایه های او می‏شنوند که چه می‏گوید. [8]

مجازات معنوی عدم رعایت حجاب

در باب 3و4 اشعیاء آمده است، دخترانی که با آرایش و زیور آلات در منظر عمومی ظاهر می شوند و با ناز و تکبر در ملا عام راه می روند و عشوه گرانه به دیگران نگاه می کنند، خداوند آن ها را بخاطر نشان دادن موهایشان به «تاسی و کچلی» مبتلا می کند و و بخاطر استفاده از زیور آلات، دست آن ها را از زر و زیور تهی می کند، و بخاطر استفاده از عطر زدن پیش نامحرم، آن ها را متعفن و بد بو می سازد و بخاطر پوشیدن لباس های جذاب، لباس آن ها را تبدیل به پلاس و البسه مندرس می کند، و بخاطر آرایش و غمزه هایشان در نگاه کردن، خدا زیبایی آن ها را تبدیل به سوختگی خواهد کرد. در آن روز از در و دیوار ناله بر می خیزد و زن های یهودی بصورت گروهی نزد مردان می روند و به آن ها التماس می کنند که حاضرند خانه نشینی کنند و هر 7 نفرشان به همسری یک مرد در آیند.

وضع فعلی حجاب در یهود

علی‌رغم نظام سخت‌گیرانه حجاب در یهودیت، پس از رنسانس و تحولات اجتماعی اروپا و ایجاد فضای دین‌گریزی در غرب و روی کار آمدن و قوت گرفتن سکولاریسم، شعائر دینی از جمله احکام رعایت پوشش کامل، بتدریج ضعیف و کم رنگ شد. فقهای یهودی برای انطباق جامعه یهودی با دنیای روز حکم به جواز استفاده از کلاه گیس دادند. بر این اساس از آنجایی که حجاب برای زنانی که ازدواج کرده اند واجب است، زنان یهودی بنیادگرا پس از ازدواج، موی سر خود را با روسری یا کلاه گیس از غیر شوهر می پوشانند.[9] برخی از زنان ارتدوکس به خصوص آنهایی که در بیت‌المقدس زندگی می‌کنند ملزم به از ته تراشیدن موی سر خود پس از ازدواج هستند تا اطمینان حاصل شود که حتی دیوار هم موی سر زنان را نمی‌بیند.

با این وجود، هنوز هم اکنون بسیاری از بانوان یهودی ارتدکس و مومن در اسرائیل از پوشش سر، روسری و چادر استفاده می‌کنند. برای نمونه گروه یهودی ارتدکس «بیلز» که هم اکنون دارای مدرسه ای مذهبی در شمال لندن است، سال 2015 با ارسال نامه ای به والدین دانش آموزان این مدرسه به آنها اخطار داد که اگر مادری فرزندش را به مدرسه برساند مدرسه این دانش آموز را نمی پذیرد. در این نامه آمده است: به تازگی شاهد افزایش رانندگی برخی مادران دانش آموزان برای انتقال پسران خود به مدرسه هستیم. این موضوع با مناسک دینی و قواعد متین بودن در گروه ما در تعارض است. (منبع خبر: عصر ایران)

 

بخش اعظم یهودیان اولترا ارتدکس (حریدی) ساکن لندن هستند. (حدود 30 هزار نفر)